Molen De Vrees

Deze windkorenmolen uit 1850 werd  gesticht door de scholteboeren van Winterswijk. Al tijdens de bouw waren de molenaars uit de omgeving zeer bevreesd dat zij van het nieuwe muldersbedrijf ernstige concurrentie zouden ondervinden. Naar men zegt is zo de naam voor deze molen, ‘De Vrees’, ontstaan. De molen brandde in 1878 af.

Bericht in de Purmerender Courant  van 13 maart 1878:
“Uit Winterswijk wordt van 8 maart gemeld: sedert gisteravond woedde hier een hevige storm, van regen, sneeuw en hagel vergezeld. Hedenmiddag, even na twaalf uren, kliefde een felle bliksem de lucht en viel neder in het houtwerk van den korenmolen ‘De Vrees’, aan den grindweg naar Meddeho; den zoogenaamden Waliënschenweg. Binnen weinige minuten stond het geheele gebouw in volle vlam, terwijl aan het blusschen van den grootendeels met riet gedekten molen niet te denken viel. Toch mocht bet gelukken een voorraad graan, benevens een paard, in allerijl in veiligheid te brengen. Een half uur later was van den molen niets meer over dan een voorraad puin en brandend hout. Toen de brandweer gereed was om hulp te bieden, was reeds alles afgeloopen. De molen was tegen brandschade verzekerd.”

Molen De Vrees in verval

De molen werd herbouwd, maar raakte vanaf 1938 steeds meer in verval. In 1976 waren er plannen om de molen te restaureren. Molenmaker Beckers uit Bredevoort had een begroting voor de restauratiekosten gemaakt. Het was de bedoeling in juni of juli met de restauratie te beginnen. Doordat het financiële plaatje niet rond gemaakt kon worden, ging de restauratie niet door.

Molen De Vrees stond tegenover de Berkhof, een markant punt voor Winterswijk. Na veel vergaderingen en geharrewar met de gemeente, besloot de gemeente dat de molen afgebroken moest worden. Uit De Gelderlander van zaterdag 26 februari 1983:
“CDA wil molen aan de Waliënsestraat zo snel mogelijk kwijt. Een raadslid stelde dat het een doorn in het oog was voor Winterswijk, mede door de slechte bouw.”

De bewoners van de Bloemstraat en bewoners van De Vrees wilden de molen graag behouden en laten restaureren. Zij zetten een handtekeningenactie op touw, maar dit mocht niet baten.Vervolgens heeft de Stichting Vrienden van de Winterswijkse Molens samen met een aantal mensen van de Geldersche Molencommissie gekeken naar een alternatieve locatie, om deze molen te kunnen behouden voor de Winterswijkse gemeenschap. Ook dit liep  op niets uit.

Bestuur van het eerste uur van de Stichting Vrienden van de Winterswijkse Molens: van links naar rechts: Gerrit ter Haar, Toon Tiggeloven, Jan Maas, Wim Lobeek en Willem Elting. Edy Kwak ontbreekt op deze foto.

Er bleek wel belangstelling te zijn voor de molen. Stukje van de website van de Puurveense Molen (www.puurveensemolen.nl):
“In 1990 werden we attent gemaakt op molen De Vrees in Winterswijk. Bij een bezoek in datzelfde jaar troffen we de molen al behoorlijk onttakeld aan. Toen Ede op niets uit liep zijn we dus in overleg gegaan met de heer Klein Poelhuis die eigenaar was van molen De Vrees. Ons verplaatsingsverzoek werd door de gemeente Winterswijk geaccepteerd. In Winterswijk was beperkte tegenstand tegen de verplaatsing. De plaatselijke culturele vereniging gaf ons schriftelijk te kennen geen mogelijkheden tot restauratie in Winterswijk te zien en wenste ons het beste er mee. Begin 1992 kocht Stichting De Puurveense molen voor ƒ 1,– de molen van de heer Klein Poelhuis en op 7 en 8 augustus 1992 is de molen in Winterswijk gedemonteerd. Met veel vrijwilligers zijn we daar naar toe gegaan. Bedrijven als de Barneveldse Kraanverhuur, Van den Brink Transport en Broekhuizen shovel-verhuur stelden hun materieel beschikbaar. Onder leiding van Nico van Koerten (toen molenmaker bij Endendijk) en Jan Heijdra werd alles nauwkeurig gedemonteerd en naar Kootwijkerbroek gehaald.”

Citaat van Heijdra Sr.: “Op 7 augustus ’s morgens 07.00 uur reed de voorman van molenmakerij van de Fa. Endendijk uit Terschuur het terrein op van molen ‘De Vrees’ vol met gereedschap: takels, dommekrachten etc. Nadat de molen kaal was gemaakt, kwam de zware kraan uit Barneveld bij de molen om de kap te lichten en het in goede staat verkerende eikenhout en achtkant van de belt te ontdoen. De volgende dag omstreeks 15.30 uur was men gereed voor de laatste fase en werd alles op een dieplader geladen.”

Zeer tevreden met een gevoel van trots reden de Kootwijkerbroekers met de molen weg, weemoedig nagekeken door de Winterswijkse molenvrienden.

Puurveense molen in Kootwijkerbroek
Oude gebinten van molen De Vrees.
Gerrit ter Haar bij de Puurveense Molen; “zijn” voormalige molen De Vrees .
Molensteen uit molen De Vrees, nu in gebruik bij de Puurveense Molen.